Arbeidsrevalidatie bij chronische pijn: van eilandjes naar integrale aanpak
Oktober 2025 – Door Ike Boerrigter, psycholoog bij Roessingh Arbeid
Roessingh Arbeid ziet dagelijks mensen met chronische pijn of vermoeidheidsklachten. Deze mensen hebben al een lange weg
afgelegd, maar bij hen wordt vaak niet meteen een samenhangend geheel gezien. Ondanks uitgebreide trajecten, met bezoeken aan verschillende specialisten, blijven de klachten bestaan, maar komt er geen diagnose of oplossing.
Binnen de multidisciplinaire arbeidsrevalidatie ziet Ike Boerrigter, psycholoog bij Roessingh Arbeid, dat er niet altijd aandacht is voor, of kennis is over, het grotere geheel. “Patiënten kunnen het gevoel hebben dat ze op verschillende ‘eilandjes’ terechtkomen, waarbij elke zorgverlener vanuit zijn of haar eigen expertise kijkt. De onderlinge verbinding ontbreekt hier vaak. Dit kan ervoor zorgen dat de onderliggende oorzaken van chronische pijn niet volledig worden erkend of begrepen, wat het herstel bemoeilijkt”, aldus Ike.
Pijn hoeft niet altijd verklaard te worden door direct aantoonbare schade
“Een belangrijk inzicht waar nog niet altijd naar gehandeld wordt, is dat pijn niet altijd te relateren valt aan direct aantoonbare lichamelijke schade. Ook zonder zichtbare medische afwijkingen kunnen mensen intense pijn ervaren. Dat is geen inbeelding, maar het gevolg van een vaak onderbelicht mechanisme: ontregeling van het autonome zenuwstelsel.”
Dit zenuwstelsel regelt tal van automatische processen in het lichaam, zoals hartslag, ademhaling en spierspanning. Bij langdurige stress, overbelasting of trauma kan dit systeem uit balans raken, met als gevolg een voortdurende staat van paraatheid. Dit kan leiden tot pijn, vermoeidheid, slaapproblemen en concentratieklachten. Deze klachten kunnen het dagelijks functioneren belemmeren.
“Juist in deze gevallen is een multidisciplinaire benadering essentieel. Binnen arbeidsrevalidatie wordt niet alleen gekeken naar de lichamelijke aspecten van pijn, maar ook naar verstoringen in het zenuwstelsel, zoals veranderingen in de manier waarop pijn wordt verwerkt in het brein. Daarnaast is er aandacht voor mentale, sociale en gedragsmatige factoren die het herstel kunnen belemmeren. Denk aan trauma, angst voor bewegen, persoonskenmerken of het verlies van werk en identiteit. Deze zogeheten ‘herstelbelemmerende factoren’ spelen een centrale rol, maar blijven vaak onopgemerkt in een gefragmenteerde zorgketen.”
Pas als alle puzzelstukjes op tafel liggen, kunnen we écht passende zorg bieden.
Belangrijke signalerende rol voor huisartsen
Bij aanhoudende klachten en onvoldoende (verwacht) effect van de eerstelijnszorg wil Roessingh Arbeid huisartsen aansporen vroegtijdig te verwijzen naar een integrale revalidatieaanpak. Hiermee kan worden voorkomen dat mensen vastlopen of van het kastje naar de muur gestuurd
worden.
Vooral wanneer terugkeer naar werk een rol speelt, is Roessingh Arbeid een passende route. Zij biedt, met een sterke focus op arbeid, houvast aan mensen die door alle regels en loketten het overzicht verliezen, en richt zich – waar mogelijk – op werkhervatting.
“Chronische pijn en vermoeidheid vraagt om een brede blik. Niet om het probleem groter te maken, maar juist om de weg naar herstel toegankelijker te maken. Want pas als alle puzzelstukjes op tafel liggen, kunnen we écht passende zorg bieden.”
Roessingh Arbeid streeft ernaar perspectief te geven aan mensen die vaak al te lang in onzekerheid verkeren.
